Mołdawia jest małym krajem w Europie Wschodniej, położonym pomiędzy Rumunią a Ukrainą. Powierzchnię (33800 m²) ma mniejsza od województwa mazowieckiego a mieszkańców ma tyle co Berlin (ok. 3,5 mln). Co czyni Mołdawię wyjątkową? Już 3000 lat p.n.e. uprawiano tam wino. Dziś Mołdawia jest krajem o największej na świecie gęstości uprawy winorośli (3,8% powierzchni kraju) i z największą na świecie piwnicą na wino.
Noroc* Mołdawio!
80% win produkowanych w Mołdawii jest eksportowanych. Łącznie 67 mln butelek rocznie trafia za granicę. Szczególnie kraje byłego Związku Radzieckiego nadal cenią mołdawskie wino. Dane liczbowe (2019 r.) pokazują, że Rumunia, Polska, Rosja, Chiny, Czechy, Ukraina, Białoruś, Kazachstan, Kanada i USA to top 10 krajów, do których eksportowane jest mołdawskie wino i produkty winiarskie. Rosja jest największym rynkiem zbytu od 1991 roku, jednak w 2013 roku nałożono tam embargo na mołdawskie produkty spożywcze. Zapis ten najbardziej dotknął przemysł winiarski. W 2017 roku rosyjskie restrykcje zostały złagodzone, a w 2019 roku embargo zostało zniesione. W 2014 roku Mołdawia zawarła umowę stowarzyszeniową z UE, a Unia Europejska podjęła decyzję o zniesieniu kwot importowych na mołdawskie wino. Aby odnieść sukces na rynku UE, mołdawscy producenci wina musieli unowocześnić produkcję, poprawić jakość win i produkować mniej win półsłodkich.
*"Noroc!" oznacza "na zdrowie" w Mołdawii, a także w Rumunii (największy importer mołdawskich win)
Idealne warunki dla uprawy winorośli
Mołdawia leży na 46 i 47˚ szerokości geograficznej, podobnie jak ważne regiony winne w Europie Zachodniej – m.in. Burgundia, Południowy Tyrol czy Styria. Liczne wzgórza, gleby wapienne i piaskowcowe oferują doskonałe terroir dla uprawy winorośli.
Regiony winiarskie w Mołdawii
W Mołdawii są 4 regiony winiarskie:
- Balti (północ)
- Codru (centrum)
- Valul lui Traian (południowy zachód)
- Stefan Voda (południowy wschód)
Chociaż Mołdawia jest małym krajem, istnieją tu różnice w glebie, klimacie i topografii. Uprawia się tam około 70% białych i 30% czerwonych winogron. W Bali znajdziemy głównie białe winorośle, na południu czerwone. Codru, obszar w centrum kraju wokół Kiszyniowa, jest największym regionem upraw wina w Mołdawii. Aż 60% winnic Mołdawii znajduje się w Codru. Tam też swoje siedziby mają najwięksi producenci win w kraju. Niektórzy z nich – jak Cricova czy Mileștii Mici oddaleni są zaledwie 15 km od stolicy. Podczas pobytu w Kiszyniowie polecam zaplanować jednodniową wycieczkę by odwiedzić winnicę.
Winorośle typowe dla Mołdawii
W winnicach przeważają tzw. międzynarodowe odmiany winorośli. To oznacza głównie francuskie odmiany, takie jak: Merlot, Cabernet Sauvignon, Chardonnay, Sauvignon blanc, Pinot gris, Pinot blanc i Aligoté. Znajdziemy tam również Riesling i Muscat Ottonel.
Rodzime odmiany winorośli w Mołdawii to:
- Feteasca alba
- Feteasca regala
- Viorica
- Rkatsiteli
- Riton
- Feteasca neagra
- Rara neagra
- Saperavi
Białe winogrona
Feteasca alba
Fateasca alba to stara odmiana o kwiatowym bukiecie i cytrusowych aromatach. Odmiana ta jest odporna na niskie temperatury i uprawiana jest głównie w regionie Codru. Niektórzy winiarze mieszają Feteasca alba z innymi odmianami.
Polecam: Carpe Diem Feteasca Alba Feteasca Regala – świetne wino na lato!
Feteasca regala
Fateasca regala to aromatyczna odmiana winorośli, z nutami egzotycznych owoców i wytrawnym, ale świeżym finiszem. Dobrze znosi gorące lata i bardzo mroźne zimy – idealna dla mołdawskiego klimatu.
Viorica
Winogrono Viorica jest rzadkością z wyczuwalną nutą kwiatową, cytrusową i aromatem egzotycznymi przyprawami. Eksplozja zmysłów z Mołdawii!
Polecam: Atú Viorica, Viorica Château Purcari
Rkatsiteli
Rkatsiteli pochodzi z Gruzji. W Mołdawii winorośl ta wykorzystywana jest głównie do produkcji divin (mołdawskiej brandy, wytwarzanej podobnie jak koniak). Jej raczej neutralny charakter i wysoka kwasowość sprawiają, że doskonale nadaje się do produkcji brandy.
Riton
Riton jest mieszanką, która powstała w czasach Związku Radzieckiego. Zwykle używa się jej do produkcji divin (lokalnej brandy), ale niektórzy winiarze wytwarzają z niej również wino. Wino o zrównoważonej kwasowości, aromatach kiwi i pigwy, o świeżym i eleganckim finiszu.
Polecam: Gogu Riton
Czerwone winogrona
Feteasca neagra
Feteasca neagra prawie zniknęła w czasach radzieckich. Teraz, na szczęście, ta odmiana winorośli świętuje swój powrót. Wino jest głęboko czerwone z rubinowymi refleksami. Jest mocne z nutami czerwonej porzeczki i często ma bardzo dobry potencjał dojrzewania. Z czasem wino staje się łagodniejsze. Feteasca neagra jest odporna na mroźne zimy, a także na suszę.
Polecam: Fautor “NEGRE” Fateasca neagra Rara naegra
Rara neagra
Moja ulubiona odmiana winogron z Mołdawii! W Rumunii ta stara odmiana winogron nazywana jest Babeasca neagra. Nie jest to najłatwiejsza winorośl do uprawy, ale wysiłek się opłaca! Wino jest blady w kolorze, kwaskowe z nutą czerwonych owoców.
Polecam: Carpe Diem Rara neagra
Saperavi
Saperavi jest bardzo dobrze znane jako gruzińska odmiana winorośli, ale bardzo dobrze rozwija się również w Mołdawii. Charakteryzuje się ciemnym kolorem, nutą owoców leśnych i aromatami egzotycznych przypraw.
Polecam: Carpe Diem “Bad Boys”” Fateasca negra + Saperavi
Moje TOP 5 win mołdawskich
Najlepiej testować samemu. W Kiszyniowie i okolicach jest kilka winnic, a także degustacje win. W załączeniu moja rekomendacja dla tych, którym wina Cricova i Milesti Mici nie wystarczają 😉 Mam to szczęście, że znam miłośnika win z Mołdawii (dziękuję Vadim!!!) i dzięki niemu poznałam wiele wspaniałych mołdawskich win.
- Fautor “Negre“(Rara Neagră, Feteasca Neagră) – zwycięzca międzynarodowych konkursów winiarskich, fantastyczne czerwone wino o śliwkowym i wiśniowym aromacie
- MinisTerrios “Negru Împărat” (Marlot, Cabernet Sauvignon) – wspaniałe czerwone wino z aromatami owoców leśnych, wanilii i śliwek – z małej, ale bardzo dobrej winnicy
- Carpe Diem “Bad Boys”” Fateasca negra + Saperavi – wspaniałe czerwone wino o aromatach jeżyn, wiśni i morwy, dopełnionych pieprzem i kakao. Aksamitny posmak
- Cricova Brut Alb Méthode Traditionnelle – wino musujące do delektowania się aromatami jabłek i gruszek
- Carpe Diem Rara neagra – wytrawne czerwone wino o aromatach wiśni, malin i dzikich jagód
Największe piwnice winne na świecie
Po II wojnie światowej wybudowano w Mołdawii dwie unikalne piwnice winne: Cricova i Milestii Mici. Oba składają się z wielu kilometrów podziemnych galerii win, prawie jak podziemne miasta. Wina w piwnicach piły sławne osobistości od Gagarina, po Merkel i Putina. Zapraszam do przeczytania do mojego wpisu o największej piwnicy z winami na świecie 🙂
Inne wskazówki
Kiedy podróże znów staną się rzeczywistością, polecam Wam świetną restaurację w Kiszyniowie, którą odwiedziliśmy z miejscowymi przyjaciółmi – a więc prawdziwy insider tip!!!! Restauracja ’Wine Gogh’ oferuje fantastyczne jedzenie i bardzo dobry wybór lokalnych wyszukanych win (Fautor, MinisTerrios, itp.).
Prawie każda rodzina na wsi produkuje swoje własne wino. Polecam spróbować wina domowego! Najlepiej ze wszystkimi daniami, które przygotowują gościnni Mołdawianie. Wkrótce więcej o tym. Do tego czasu – Noroc!